#41. Viết một câu chuyện tuy bình thường nhưng vẫn rung động lòng người, bạn có muốn không?
Nếu câu trả lời là “Có”, đừng bỏ qua bản tin tuần này.
Xin chào bạn,
Bạn có để ý là tuần này Newsletter đến muộn hơn mọi khi không? Nguyên nhân là bởi tôi vừa trải qua một trận ốm. Một vụ ngộ độc thực phẩm dẫn tới cơn sốt cao khiến tôi phải nhập viện và nẳm điều trị 2 đêm. Con gái tôi rất hiểu chuyện, ngoan ngoãn ở nhà với ông bà, không hề mè nheo dù bình thường con bé vô cùng bám mẹ.
Hôm qua, tôi được xuất viện về nhà. Sau đó, tôi đã được nghe một chuyện khiến mình rưng rưng xúc động. Mẹ chồng tôi nói, tôi vắng nhà, con gái tôi trèo lên giường hít hà chiếc chăn mà tôi thường đắp, bảo rằng nó có mùi của tôi.
Chuyện này làm tôi nhớ lại chính mình của những ngày thơ bé. Thi thoảng, mẹ tôi sẽ vắng nhà vài hôm để về quê hoặc đi đâu đó có việc. Lúc ấy tôi học chừng cấp 2, đã biết tự nấu nướng và chăm lo cho bản thân. Nhưng tôi không thể xoa dịu nỗi nhớ mẹ cồn cào trong lòng. Mà tôi cũng sợ bị bố và em trai chê cười là lớn tướng rồi còn dính mẹ. Thế là, nhân lúc không ai để ý, tôi lẻn vào phòng, lấy một chiếc áo mẹ mới thay trên mắc, ôm về giường và lén lút khóc một mình. Quả thực, nó có mùi của mẹ. Một mùi hương dịu dàng và đầy tình yêu thương. Một mùi hương khiến tôi tưởng tượng mình đang được nằm gọn ghẽ và ấm áp trong vòng tay mẹ…
[Đoạn này là phân đoạn có thể lồng ghép quảng cáo một sản phẩm phù hợp: một loại nước hoa, một sản phẩm chăm sóc sức khỏe, v.v]
Đừng vội nghĩ tôi đang dành quá nhiều thời lượng của bản tin tuần này để kể một câu chuyện cá nhân vô thưởng vô phạt nhé! Tôi đang thực hành để cho bạn thấy, một bài Storyselling không nhất thiết lúc nào cũng phải quá giật gân hay khác biệt thì mới có thể thu hút người đọc. Câu chuyện tôi vừa kể là một câu chuyện có thật, và các tình tiết cũng hoàn toàn lấy từ cuộc sống giản dị. Nhưng tôi tin, nó vẫn khiến bạn phần nào rung động. Và đó cũng chính là thông điệp tôi muốn truyền tải với bạn trong bản tin tuần này: biến những thứ bình thường trở thành một câu chuyện đáng đọc.
Cùng nhau gọi tên một số yếu tố giúp làm nên điều này nhé!
Tìm ra điểm chung giữa bạn và độc giả
Tôi đưa câu chuyện về tôi, con gái và mẹ vào bản tin này, vì tôi biết rằng chắc chắn bạn sẽ phần nào đồng cảm với tôi. Chúng ta, hoặc đã có con, hoặc đều có mẹ. Và tình cảm giữa mẹ - con, hay rộng hơn là tình cảm gia đình luôn là một trong những chủ đề dễ dàng chạm tới trái tim người đọc/người xem nhất.
Bạn có nhớ không?
Năm 2013, Neptune đã ra mắt một TVC quảng cáo vào dịp Tết khiến hàng triệu trái tim thổn thức. Đó là câu chuyện của một cô bé khiếm thính không cần thứ gì, chỉ muốn được gặp người bố đang đi làm xa vào dịp năm mới. Đến tận bây giờ, 10 năm đã trôi qua, vẫn có nhiều khách hàng nhớ về quảng cáo đó, thậm chí rơi nước mắt khi xem lại.
Năm 2019, bộ phim “Về nhà đi con” cũng tạo ra một cơn sốt trên sóng VTV, thậm chí được coi là bộ phim “quốc dân” làm khán giả chờ đón để khóc, cười cùng dàn diễn viên trong từng tập. Bên cạnh các yếu tố như khéo léo lồng ghép vấn đề xã hội, diễn viên vào vai xuất sắc, một ưu điểm lớn khiến “Về nhà đi con” được lòng đông đảo khán giả là sợi dây tình cảm giữa các thành viên trong gia đình “bố Sơn”.
Thông thường, bạn có 2 cách để gây ấn tượng với người đọc: một là nói cho họ những điều họ chưa từng biết, hai là giúp họ tìm thấy sự đồng cảm. Vậy nên, nếu bạn không có những chất liệu quá khác biệt, việc đầu tiên tôi khuyên bạn nên làm là tìm ra điểm tương đồng giữa bạn và độc giả, sau đó xây dựng một câu chuyện liên quan.
Tạo ra dòng chảy cảm xúc
Cảm xúc luôn là yếu tố quan trọng trong bất kì nội dung nào, kể cả nội dung thương mại. Trước đây, trong bản tin trả phí của Content Hacks, tôi từng chia sẻ một nguyên tắc liên quan tới cảm xúc khi viết Copywriting và nhận được phản hồi tích cực từ nhiều độc giả. Với Storyselling, thậm chí cảm xúc còn đóng vai trò quan trọng hơn thế. Thiếu đi yếu tố này, sẽ không ai dừng lại để đọc một câu chuyện cho tới khi bạn có thể giới thiệu sản phẩm của mình.
Tuy nhiên, nếu như trong Copywriting, khái niệm Emotional Hook đóng vai trò chủ đạo thì ở Storyselling, tôi cho rằng Emotional Flow nên được chú ý hơn cả. Nghĩa là thay vì chỉ tập trung vào một điểm nhấn, người viết cần xác định cả một dòng chảy cảm xúc họ sẽ mang lại cho độc giả là gì.
Hãy quay lại với câu chuyện tôi đã kể với bạn ở đầu bài viết này. Trong câu chuyện đó, Emotional Flow tôi sử dụng là “Rising Emotion”: bắt đầu với một cảm xúc tương đối nhẹ nhàng, rồi đẩy lên cao trào hơn một chút ở phần sau.
Ngoài ra, có một số loại Emotional Flow khác bạn cũng có thể sử dụng khi viết Storyselling, như Rollercoaster (tàu lượn), Contrast (tương phản), Resonance (cộng hưởng), Climax (đỉnh điểm), v.v. Bạn có thể tự research để tìm hiểu thêm, hoặc đăng ký Paid Membership để được hướng dẫn về Emotional Flow kỹ hơn trong bản tin tuần này của tôi.
Sử dụng từ ngữ có chọn lọc
Khi đi học, chắc hẳn bạn có ấn tượng với trích đoạn “Hai đứa trẻ” trong truyện ngắn cùng tên của Thạch Lam. Đó là một câu chuyện có mạch khá đều và chậm rãi, không cao trào, không tình tiết gay cấn nhưng vẫn hấp dẫn. Với tôi, điều khiến tôi thích nhất trong văn chương của Thạch Lam là cách sử dụng từ ngữ rất tinh tế và điêu luyện.
Ví dụ, khi miêu tả quang cảnh đìu hiu cuối ngày, ông viết: “Hai chị em gượng nhẹ ngồi yên nhìn ra phố. Các nhà đã lên đèn cả rồi, đèo treo trong nhà bác phở Mĩ, đèn hoa kì leo lét trong nhà ông Cửu, và đèn dây sáng xanh trong hiệu khách… Những nguồn ánh sáng ấy đều chiếu ra ngoài phố khiến cát lấp lánh từng chỗ và đường mấp mô thêm vì những hòn đá nhỏ một bên sáng một bên tối.”
Còn khi muốn bộc lộ nội tâm nhân vật, ông viết: “Liên cầm tay em không đáp. Chuyến tàu đêm nay không đông như mọi khi, thưa vắng người và hình như kém sáng hơn. Nhưng họ ở Hà Nội về! Liên lặng theo mơ tưởng. Hà Nội xa xăm, Hà Nội sáng rực vui vẻ và huyên náo. Con tàu như đã đem một chút thế giới khác đi qua. Một thế giới khác hẳn, đối với Liên, khác hẳn cái vầng sáng ngọn đèn của chị Tí và ánh lửa của bác Siêu.”
Trong câu chuyện của tôi, tôi cũng đã lưu ý về từ ngữ khi sử dụng các từ láy có khả năng tượng hình, tượng thanh như “cồn cào”, “lén lút”, “dịu dàng”, “gọn ghẽ”, “ấm áp”... Tất cả những từ này đều khiến cảm xúc và hình ảnh trở nên chân thực, dễ dàng chạm tới người đọc hơn. Vì vậy, nếu là một người viết nội dung muốn theo đuổi phong cách Storyselling, tôi mong bạn sẽ dành thời gian đọc các tác phẩm văn học hay, ghi chép lại từ ngữ để làm giàu vốn từ và luyện tập việc sử dụng chúng trong nội dung của mình. Đó sẽ là một cách rất hiệu quả để biến nội dung thông thường trở nên thu hút hơn.
Ngoài ba cách tôi vừa chia sẻ, còn nhiều kỹ thuật khác có thể giúp bạn tạo ra bài Storyselling lôi cuốn từ những chất liệu đời thường. Những kỹ thuật này, cùng các nội dung hữu ích và thực tiễn khác sẽ được tôi và Speaker khách mời (chị Đoàn Trang - Brand Experience Designer, với hơn 10 năm kinh nghiệm trong ngành truyền thông) chia sẻ tại chuỗi Workshop Storyselling - Kể chuyện gây nghiện, bán hàng thảnh thơi.
Nếu bạn là một người thường xuyên phải viết nội dung bán hàng, là người muốn ứng dụng Storyselling vào phát triển business của mình, hoặc muốn tìm hiểu thêm một kỹ năng mà AI không thể thay thế, đừng lỡ hẹn với chuỗi Workshop này.
Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bản tin tuần này. Hẹn gặp lại trong những lần tới!