#105 - Người viết thương mại làm gì để gia tăng lợi thế cạnh tranh trong năm 2024?

Biến bạn thành thỏi nam châm hút khách hàng tự thân!

Khi tôi chia sẻ về chủ đề lợi thế cạnh tranh trên Facebook cá nhân, đã có khá nhiều người tỏ ra quan tâm và hỏi thêm về chủ đề này. Đây cũng là một chủ đề mà gần đây tôi nghiên cứu và chiêm nghiệm nhiều để tự rút ra các bài học. 

Làm thế nào để gia tăng lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh ai ai cũng đi làm Freelance Writer?

Làm sao để cạnh tranh một cách nhẹ nhàng, không phải quá gắt gao ganh đua với “đối thủ”?

Đâu là cách để khách hàng tự tìm đến thay vì cứ phải mải miết chạy theo khách hàng?

Đây là những câu hỏi tôi cũng tự hỏi mình suốt thời gian làm việc tự do như một Freelancer và sau này là Solopreneur. Thật may mắn, sau một năm, tôi vẫn có khách hàng riêng mà không phải lapo vào cuộc chiến giá rẻ hay làm truyền thông bất chấp. Khi tôi nhìn lại mọi thứ, tôi nhận ra mình đã có những kim chỉ nam nhất định. Trong bản tin tuần này, tôi sẽ chia sẻ với bạn cách để tôi làm được điều đó.

Lợi thế cạnh tranh là gì và 3 yếu tố tạo nên lợi thế cạnh tranh?

Theo trang Investopia, lợi thế cạnh tranh là các yếu tố giúp một tổ chức tạo ra doanh thu tốt hơn hoặc tỷ suất lợi nhuận cao hơn so với đối thủ trên thị trường. Cụ thể hơn, tổ chức Empower Accounting & Advisory chỉ ra rằng lợi thế cạnh tranh là một hoặc nhiều lý do khiến khách hàng muốn làm việc với bạn thay vì với các thương hiệu khác. 

Tóm lại, bạn có thể hiểu lợi thế cạnh tranh là các yếu tố giúp thương hiệu và sản phẩm/dịch vụ của bạn trở nên hấp dẫn hơn trong mắt khách hàng, khiến bạn nổi bật hơn so với đối thủ. 

Nếu bạn là một người viết tự do, lợi thế cạnh tranh là các lý do khiến khách hàng chọn làm việc với bạn thay vì một người viết khác trên thị trường.

Theo lý thuyết, có 3 cách thức chính để xây dựng lợi thế cạnh tranh:

• Cost - Cung cấp sản phẩm với mức giá thấp nhất trên thị trường. Đây là cách thức giúp thương hiệu thâm nhập thị trường và giành thị phần dễ dàng nhất, nhưng rất khó triển khai bởi sẽ ảnh hưởng nhiều tới lợi nhuận và bài toán thu - chi. Với Freelance Writer, hạ giá cũng chưa từng là cách tôi đề xuất vì bạn sẽ rất dễ rơi vào bẫy kiệt sức nếu làm theo cách này. Bạn sẽ thấy mình nhiều khách hàng và vô cùng bận rộn, nhưng số tiền kiếm được không tương xứng với công sức bỏ ra. Càng định giá thấp, bạn càng khó để xây dựng sự nghiệp một cách bền vững.

• Specialization - Chuyên môn hóa bằng cách thiết kế riêng sản phẩm/dịch vụ cho một phân khúc khách hàng ngách nhất định. Ví dụ, thay vì chọn là một người viết tất cả các ngách, bạn có thể tập trung vào một lĩnh vực cụ thể như F&B, Nội thất, Du lịch, Mẹ & Bé, v.v. Thậm chí, nhiều cây viết còn thành công khi đi vào lĩnh vực ngách của ngách - nghĩa là đào sâu vào một ngách hẹp hơn nữa. Cách làm này sẽ giúp bạn giảm bớt đối thủ cạnh tranh và dễ dàng ghi dấu ấn cá nhân hơn.

• Differentiation - Tạo ra sự khác biệt trong sản phẩm, dịch vụ và thương hiệu. Đó có thể là việc bạn tạo ra một phong cách riêng, tạo ra các USP chỉ mình bạn có, hoặc tìm ra những nét đặc trưng riêng và phát triển nó. 

Tôi không ủng hộ việc hạ giá để có khách hàng, câu chuyện về chuyên môn hóa cũng đã được nhắc đi nhắc lại rất nhiều lần. Vì vậy, trong bản tin hôm nay, hãy cùng xem một số gợi ý giúp bạn tạo ra Differentiation - sự khác biệt.

Sự khác biệt đến từ thương hiệu

Khi bạn trở thành cây viết tự do, bạn chính là thương hiệu của chính mình. Tôi tin rằng chắc hẳn bạn đã nhận thức được về tầm quan trọng của việc xây dựng thương hiệu cá nhân. Tuy nhiên, có một sai lầm thường thấy là nhiều người cho rằng thương hiệu cá nhân chỉ giúp ích cho quá trình thu hút khách hàng. Trên thực tế, thương hiệu cá nhân tốt còn giúp bạn giữ chân khách hàng, khiến họ quay lại mua hàng nhiều lần và trở thành đại sứ thương hiệu miễn phí cho bạn. Tôi có rất nhiều học viên/khách hàng tìm đến thông qua sự giới thiệu của những khách hàng cũ. Đó là cách Marketing 0 đồng.

Có nhiều yếu tố tạo ra một thương hiệu cá nhân mạnh. Tuy nhiên, trong phạm vi bài viết này, tôi muốn chia sẻ với bạn một framework từ Leanne Calderwood - một chuyên gia về Personal Branding.

Theo đó, 5 bước bạn cần làm để xây dựng thương hiệu cá nhân là:

• Xác định mục tiêu. Trong đó, việc xác định tệp độc giả mà bạn hướng tới rất quan trọng. Nếu bạn là người viết trong lĩnh vực du lịch, bạn cần hướng tới người đứng đầu các công ty lữ hành hoặc Founder các homestay, khách sạn. Nếu bạn là người viết trong lĩnh vực giáo dục, bạn sẽ cần tìm hiểu nhu cầu của những người làm đào tạo, các trung tâm dạy kỹ năng hoặc các công ty phát triển sản phẩm liên quan. Việc xác định xem đâu là đối tượng mình muốn hướng tới sẽ giúp bạn xây dựng chiens lược nội dung trúng đích hơn.

• Thiết kế thương hiệu. Bước này sẽ bao gồm nhiều nhiệm vụ nhỏ như: Xác định SWOT và tính cách, đam mê của bản thân; hình dung hình ảnh thương hiệu mà bạn muốn tạo ra; chọn tên và bộ nhận diện cho thương hiệu,...

• Chọn nền tảng. Nếu muốn có thương hiệu cá nhân, bạn buộc phải xuất hiện trong một network nào đó. Nếu chọn nền tảng offline, nghĩa là bạn sẽ phải thường xuyên ra ngoài gặp gỡ những người bạn mới, chăm chỉ tham dự các sự kiện và xây dựng các mối quan hệ ngoài đời thật. Còn nếu chọn xuất hiện online, bạn sẽ phải cân nhắc giữa đầy rẫy các nền tảng mạng xã hội/website để tìm ra 1-2 nền tảng phù hợp nhất với mình. Có lẽ keyword trong giai đoạn này là sự tập trung, thay vì tham lam muốn ôm đồm tất cả.

• Phát triển nội dung. Hãy học cách triển khai content phù hợp với nền tảng mà bạn đã chọn. Lời khuyên của tôi là tìm một người Mentor có kinh nghiệm với nền tảng đó và học hỏi từ họ, việc này sẽ giúp bạn tiết kiệm được thời gian và công sức. (Nếu bạn muốn viết nội dung trên mạng xã hội, bạn có thể tham khảo khóa học Impactful Social Media Content của tôi).

• Tìm ra cộng đồng của mình. Bạn sẽ chỉ xây dựng được vị thế khi có một nhóm những người tin tưởng bạn, ủng hộ bạn, sẵn sàng làm theo các chỉ dẫn của bạn và mong muốn làm được những điều như bạn đã làm. Bằng cách tạo ra các nội dung có giá trị và tương tác với họ, bạn sẽ dần hình thành được cộng đồng của mình. Bạn cũng có thể kết nối sâu hơn với họ bằng việc tạo ra một không gian sinh hoạt chung, nơi bạn thường xuyên hiện diện và giúp đỡ họ vô điều kiện.

Hãy phân tích nhanh một ví dụ là cá nhân tôi. Cho tới bây giờ, những lý do giúp tôi bước đầu có được sự tin tưởng của khách hàng là:

• Có profile rõ ràng, uy tín.

• Có Website và Portfolio chuyên nghiệp, thể hiện được năng lực.

• Sử dụng mạng xã hội một cách khoa học và có chủ đích.

• Có các kênh để chia sẻ kiến thức miễn phí và có những người sẵn sàng tin tưởng (như Newsletter và cộng đồng).

Đây là những việc bạn hoàn toàn có thể làm song song ngay từ khi bắt đầu chứ không cần đợi tới lúc đủ “giỏi” thì mới làm.

Sự khác biệt đến từ sản phẩm/dịch vụ

Khi là một cây viết thương mại tự do, bạn sẽ là người tự thiết kế sản phẩm, dịch vụ của mình. Thương hiệu là thứ đầu tiên thu hút khách hàng đến với bạn, nhưng chất lượng dịch vụ sản phẩm sẽ là lý do để khách hàng ở lại và thậm chí quay lại với bạn những lần sau đó. Bạn có thể nghĩ rằng, đã là người viết thì dịch vụ của ai chẳng giống ai? Nhưng thực tế thì không phải vậy. Chỉ một vài chi tiết nhỏ cũng có thể giúp bạn ghi điểm hơn trong mắt khách hàng.

Tôi sẽ lấy một ví dụ nhỏ thế này. Khi bạn được order làm một gói dịch vụ viết bài theo tháng, bạn sẽ xử lý như thế nào? Có phải là cứ bắt đầu viết rồi đưa cho khách hàng check từng bài? Còn đây là gói dịch vụ mà tôi offer cho khách hàng.

• Một buổi họp mỗi tháng để thống nhất brief và trao đổi thêm về yêu cầu.

• Một bản Content Plan đầu mỗi tháng để thống nhất định hướng và các angle.

• Nội dung được gửi theo tuần để khách có thêm thời gian kiểm duyệt.

Về cơ bản, đó vẫn là những việc tôi cần phải làm để tối ưu thời gian và công sức của mình. Nhưng khi đưa chúng vào một gói dịch vụ, tôi dễ dàng thuyết phục khách hàng hơn và cũng có thể thu được mức phí cao hơn.

Ngoài ra, chất lượng dịch vụ cũng là một trong các yếu tố quyết định mức độ hài lòng của khách hàng. Khi tôi còn nhận triển khai nhiều job, tôi gần như chưa bao giờ để khách hàng phải phàn nàn về chất lượng công việc của mình. Lý do là bởi:

• Tôi luôn nghiên cứu kỹ trước khi bắt đầu viết.

• Tôi luôn lên ý tưởng và outline để khách hàng duyệt trước khi triển khai.

• Tôi có sự thay đổi linh hoạt trong cách viết các nội dung để tránh nhàm chán.

• Tôi kiểm tra thông tin cẩn thận trước khi đưa vào bài.

• Tôi luôn tuân thủ, thậm chí gửi bài trước khi tới deadline.

• Tôi cũng sẵn lòng đề xuất thêm ý tưởng trong trường hợp khách hàng chưa biết mình muốn gì.

Tất cả những thứ đó đều khiến khách hàng muốn làm việc dài hạn với tôi. Nếu bạn cũng là một người viết tự do, hãy lưu tâm tới chất lượng dịch vụ của mình.

Sự khác biệt đến từ quy trình

Yếu tố cuối cùng tôi muốn nhắc đến trong bản tin tuần này là quy trình làm việc. Rất nhiều doanh nghiệp hoặc Freelancer tôi quen không có một quy trình làm việc rõ ràng, và đây là nguyên nhân khiến họ vừa mất nhiều thời gian, vừa khó đạt được hiệu quả như mong đợi. Khi bạn là người làm việc tự do, bạn phải tự mình sắp xếp mọi thứ. Chắc chắn bạn sẽ rối tung lên nếu không có quy trình mượt mà, và khách hàng sẽ bị ảnh hưởng bởi sự rối loạn đó. 

Bạn nên có một quy trình chung khi làm việc với khách hàng, sau đó tiếp tục tối ưu thành từng quy trình riêng cho mỗi loại dịch vụ khác nhau. Thiết lập quy trình giúp bạn quản lý công việc tốt hơn, cũng cải thiện trải nghiệm khách hàng.

Một quy trình chung của tôi khi cung cấp dịch vụ trông sẽ như thế này:

Tiếp cận ⇒ Trao đổi và ghi chép nhu cầu của khách hàng ⇒ Hẹn lịch trao đổi trực tiếp (Online/Offlinee) ⇒ Báo giá và SOW ⇒ Thống nhất về giá, SOW và quy trình làm việc ⇒ Ký hợp đồng hoặc xác nhận qua email ⇒ Đặt cọc hoặc thanh toán gói dịch vụ ⇒ Xác nhận thanh toán ⇒ Tiến hành công việc theo deadline đã thống nhất ⇒ Review định kỳ

Tất nhiên, với mỗi dịch vụ nhỏ hơn, tôi sẽ có điều chỉnh cụ thể để phù hợp hơn. Nhờ việc thiết lập quy trình rõ ràng, tôi cũng thường xuyên được khách hàng phản hồi tích cực về sự chuyên nghiệp, quy củ.

Các nội dung chuyên sâu hơn liên quan tới quy trình, xây dựng thương hiệu cho người viết thương mại tự do sẽ được tôi đào tạo cho học viên trong khóa học nâng cao ra mắt vào năm 2024. Bạn muốn bứt phá trong năm 2024? Hãy theo dõi để đợi thêm thông tin nhé!